เช็คก่อนแชร์ ภูมิคุ้มกันทางปัญญาที่ทุกคนควรมี

ปัญหาใหญ่ในตอนนี้ของสังคมอินเตอร์เน็ตไทย คือข่าวลือที่แพร่สะพัดภายในสังคมออนไลน์ต่างๆ ทำให้เกิดความเข้าใจผิดไปต่างๆนาๆได้มากมาย ซึ่งจริงๆแล้ว เป็นเรื่องที่น่าแปลกที่หลายคนไม่มีภูมิต้านทานข่าวปลอม ข่าวปลุกปั่นที่ส่งมาให้เกิดความไม่สบายใจต่างๆนาๆไม่เว้นแต่ละวัน

ภูมิคุ้มกันของผมมาจากไหน ผมเป็นคนไทยกลุ่มแรกๆเลยที่ใช้ทวิตเตอร์ ซึ่งคนรุ่นแรกๆที่ใช้กันจะเป็นนักข่าวซะเป็นส่วนใหญ่ โดยที่เจ้านกน้อยสีฟ้า จะใช้กันในกลุ่มของนักข่าว และคนสืบข่าวนั่งทำงานออฟฟิซ จำไม่ผิดจะเริ่มตั้งแต่ช่วงกีฬาสีแดงยึดกรุงเทพฯ

แต่เหตุที่ทำให้ผมเข้าใจคำว่า ชัวร์ก่อนแชร์จริงๆ จะมาในช่วงที่น้ำท่วมประเทศไทย ปี 2554 จำได้เลยครับว่า วันนั้นเล่นเฟซบุ๊คแล้วมีเพื่อนคนหนึ่งโพสต์ลงมาว่า รามคำแหงและสนามราชมังคลา น้ำท่วมมิดหลังคารถ ด้วยความที่ช่วงนั้นเรายังไม่มีภูมิคุ้มกัน ก็โพสต์เลยสิครับลงทวิตเตอร์

เรื่องของเรื่องคือ ทวิตเตอร์ตอนนั้นในเมืองไทยคนไม่ได้เล่นกันเยอะ เราก็จะคุยกับนักข่าวอยู่หลายคน นักข่าวเองตอนนั้นก็ไม่มีภูมิคุ้มกัน จากการไม่คิดอะไรครั้งนั้น ข่าวก็วิ่งไปเลยสิครับ ถึงมือนักข่าว นักข่าวก็จัดการส่งข่าวต่อ เรียกได้ว่า ยอดฟ้าทำน้ำท่วมรามคำแหงเลยก็ว่าได้

จนมีผู้ใช้งานทวิตเตอร์ท่านหนึ่งรายงานมาว่า ภาพดังกล่าวเป็นภาพเก่า รามคำแหงยังแห้งดี ไม่มีอะไร แต่คือข่าวดังกล่าวสร้างความตื่นตระหนกไปทั่วทวิตเตอร์แล้ว มันไม่ทันแล้วครับ

มันเป็นอะไรที่รู้สึกไม่ดีเลยที่ไปทำให้แม้แต่ใครคนหนึ่งที่บ้านอยู่รามคำแหง กำลังทำงานอยู่ อ่านทวิตเตอร์หรือเฟซบุ๊ค แล้วคิดว่าบ้านของตัวเองจมน้ำไปแล้ว

หลังจากนั้นทำให้ผมมีภูมิคุ้มกันเรื่องนี้ขึ้นมามากเลย จากที่เคยรีบแชร์ ได้ข่าวอะไรมาต้องรีบบอกให้โลกรู้ ตอนนี้คือต้องเอาให้แน่ใจก่อน ถ้าเจอเพื่อนสนิทกันโพสท์อะไรที่มันไม่จริง ผมจะรีบแก้ให้ หลายครั้งเหมือนกันที่มีคนไม่เข้าใจ คิดว่าผมไปหักหน้าเขา ทั้งๆที่จริงๆ ไม่อยากให้เขาทำอะไรผิดๆแบบที่ผมเคยทำมากกว่า

เพื่อนๆจะทราบดีว่า ผมมักจะดุทุกคนที่นำเสนอข่าวที่ไม่ชัวร์ เหตุผลมันเพราะแบบนี้ครับ

แล้วถ้าอยากจะเป็นนักเล่าข่าว รายงานข่าวในเน็ทแบบ พี่ยอดฟ้า ทำในปัจจุบันกับ ข่าวโปเกม่อนโก ต้องทำอย่างไร

ถ้าเป็นข่าวที่ไม่เป็นเรื่องที่ทุกคนรุ้อยู่แล้วว่ามันจริง แต่อยากลงดีเทลลึกๆ ควรจะมีแหล่งอ้างอิงเสมอ ถ้าเป็นข่าวการเมืองหรืออะไรที่มันจะนำมาสู่ความขัดแย้งได้ สำคัญมากที่จะต้องเบนกระสุนไปที่แหล่งที่มานะครับ ไม่งั้น ท่านจะเป็นคนรับกระสุนนั้นแทน

ยกตัวอย่าง กรณีโปเกม่อนโก ผมจะใช้แหล่งอ้างอิงจาก Pokemon Go Hub, the Silphroad, IGN, Gamerant และอื่นๆ แต่ถ้าเป็นข่าวจากใครก็ไม่รู้หรือยูทูปเปอร์ต่างๆ ผมจะไม่เอามาลงเด็ดขาด เพราะมันเชื่อถือไม่ได้ ถ้าคุณติดตามข่าวเรื่องไหนมานานพอ คุณจะรู้ได้เลยว่า แหล่งข่าวไหนเชื่อได้ ไม่ได้

เทียบกันถ้าเจอข่าวไลน์ ประเภทที่ไม่ได้มีแหล่งที่มาจากสำนักข่าวชื่อดังในประเทศ หรือบางทีเป็นข้อความที่ไม่มีที่มาที่ไปด้วยซ้ำ ตีความไว้ได้เลยว่า มั่ว 99.99%

ความเห็นส่วนตัว คือ ความเห็นส่วนตัว คุณควรระบุไว้ให้ชัดว่า นี่คือสิ่งที่คุณคิด ไม่ใช่ ข่าว

ถ้าเป็นข่าวด่วน อันนี้สำคัญที่สุดคือ ลงเวลาไว้ด้วย คนมาอ่านเจออีกสามชั่วโมงผ่านไปจะได้รู้ว่า มันไม่ด่วนแล้ว

ขอให้ใครที่อ่านข่าวของผมเข้าใจด้วยนะครับว่า ทำไมเราเอาข่าวมาโพสท์มาแปะ บางทีทำไมดูพี่ยอดฟ้าดุจัง ที่ผมทำไปเพราะรักท่านนะ ท่านอาจจะรู้สึกว่า ไม่เห็นเป็นอะไรเลย แต่แค่มีคนเข้าใจผิดแค่คนเดียวก็อันตรายแล้วครับ

ขอบคุณครับ