อีสานไม่ใช่สถานที่ แต่เป็นผู้คน

หาเสียงกันหน่อย พักหลังๆผมได้เดินทางไปเยี่ยมเยือนดินแดนอีสานอยู่หลายครั้งหลายครา ทุกครั้งที่ไป ความประทับใจอาจจะไม่ใช่แค่สถานที่ท่องเที่ยวที่มีอะไรมากกว่าที่คิด แต่ยังเป็นความน่ารักของผู้คนที่นั่น จะมีมุมที่ทำให้ชาวภาคกลางอย่างเรารู้สึกอิจฉาชาวอีสานเล็กๆได้อยู่เสมอ

ส่วนหนึ่งภรรยาของผมเป็นชาวอีสานแท้ๆ นินทาผมเป็นภาษาอีสานได้โดยที่ผมฟังไม่รู้เรื่อง จึงมีช่วงเวลาสั้นๆที่ต้องพาคุณภรรยากลับบ้าน ด้วยความที่ผมชอบกินส้มตำปูปลาร้าและข้าวเหนียวเป็นทุนอยู่แล้ว การปรับตัวจึงทำได้ไม่ยาก เราสามารถเนียนเข้าไปร่วมวงส้มตำได้ ขอแค่ไม่ใส่พริกมากเกินไปเป็นพอ

ความเป็นอยู่ของหมู่บ้านที่ภรรยาของผมเกิดเป็นไปอย่างง่ายๆ ความมีน้ำใจของผู้คนแถวนั้นเป็นสิ่งที่พบได้เป็นปกติ เดินอยู่ในหมู่บ้านรับรองไม่มีอดตาย ข้าวปลาอาหารพร้อมแบ่งปันกันเสมอ และนั่นคือสิ่งที่ทำให้อีสานไม่เคยแห้งแล้งน้ำใจต่างไปจากในกรุง

ถามว่าความเจริญมันแย่อย่างที่นักการเมืองชอบดูถูกกันมั๊ย อย่างหมู่บ้านของแฟนผมก็ยังไม่มีเซเว่นนะ และเซเว่นที่อยู่ใกล้ที่สุดคือขี่จักรยานไปไม่ไหว แต่ถามว่า เขาจำเป็นมั๊ย เอาตรงๆ ไม่ได้จำเป็นเลยนะครับ ร้านขายของชำท้องถิ่นดูจะมีประโยชน์กับชาวหมู่บ้านมากกว่าเสียอีก

สิ่งที่จำเป็นสำหรับผู้คนในอีสานมากกว่าคือการบริการสาธารณะ เช่น โรงพยาบาลที่มีศักยภาพในทุกจังหวัด หรือ การขนส่งสาธารณะที่แทบไม่ค่อยมี หรือแม้แต่ไฟฟ้าประปา ของพวกนี้เป็นเรื่องที่ต้องพัฒนากันต่อไป

คนอีสาน เรื่องสมองไม่แพ้คนไทยภาคอื่นในโลก ดูได้เลยจากวัฒนธรรมท้องถิ่น ทั้งการแหล่ หมอลำซิ่ง เพลงลูกทุ่ง หรือถ้าอยากได้เป็นวัตถุ คุณต้องไปดูวิธีการทอผ้าไหมของคนอีสานเสียก่อนว่า คิดค้นขึ้นมาได้อย่างไร คนคิดค้นต้องไม่ใช่แค่ฉลาดมาก แต่ต้องมีจินตนาการที่สุดยอดอีกด้วย

การทอผ้าไหมแต่ละผืน (หรือเอาแค่ระดับเบสิคคือ ผ้าขาวม้า) คุณจะต้องจินตนาการแบบไว้ในใจ แล้วย้อมสีไหมให้ได้ตามรูปแบบที่คิดเอาไว้ในใจนั้น ที่ไม่ธรรมดาคือเส้นไหมแต่ละเส้นจะมีการย้อมสีที่ไม่เหมือนกันเลย ขึ้นอยู่กับรูปแบบของสีผ้าตอนจบที่ต้องการ โดยทั้งหมดไม่มีคอมพิวเตอร์กราฟฟิคช่วย คุณต้องอาศัยสมองล้วนๆ หลังจากนั้นจึงค่อยเอาไปทอออกมาเป็นผ้าไหมหนึ่งผืน ซึ่งผมกล้าพนันเลยว่า ปรมาจารย์ฉลาดๆหลายคนไม่มีทางคิดทำได้แน่นอน

ทั้งหมดคือ สิ่งที่ทำให้อีสานไม่ใช่ดินแดน แต่เป็นผู้คน และคนอีสานทุกคนคือคนไทย อย่าให้ใครมาพูดจาดูถูกครับ

ปล. ภาพประกอบ จากงานแต่งงานของผมเองครับ