เหรียญต่อมาที่เราจะขอกล่าวถึงคือ เหรียญอันดับหนึ่งของเหรียญในกลุ่ม Decentralized Exchange (DEX) หรือตลาดซื้อขายแลกเปลี่ยนสินทรัพย์ดิจิตอลแบบไร้ศูนย์กลาง อธิบายแบบภาษาบ้านๆคือ ตลาดหลักทรัพย์แบบไม่ได้มีเซิฟเวอร์กลาง แต่ใช้ความสามารถของ Blockchain ในการสร้าง Dapp ขึ้นมา ในกรณีของ Uniswap คือบนแพลทฟอร์ม Ethereum โดยปัจจุบัน Uniswap โดน MDEX โค่นแชมป์ DEX ลงมาเป็นอันดับสองเป็นที่เรียบร้อยแล้ว

DEX คืออะไร

DEX จะมีความแตกต่างกับ Centralized Exchange อย่าง Binance หรือ Coinbase ที่เห็นได้ชัดเลยคือ เหรียญที่เรานำมาซื้อขายบน DEX จะยังอยู่ในความครอบครองหรือกระเป๋าของเราเอง คือไม่จำเป็นต้องเอาเหรียญหรือสินทรัพย์ของเราไปฝากไว้กับตัวกลาง ทำให้มีความเป็นส่วนตัวและปลอดภัยมากกว่า

สิ่งที่ DEX ทำนั้น ก็ง่ายๆว่า หาก A ถือเหรียญหนึ่ง B ถือเหรียญหนึ่ง ทั้งคู่ไม่รู้ว่าอีกฝ่ายใครเป็นใคร แต่ราคาในตลาดถึงจุดที่สามารถจับคู่ A กับ B ในการซื้อขายกันได้แล้วเหมือนตลาดหุ้น เพื่อไม่ให้ผ่านตัวกลาง เนื่องจากหากจะรอนาย A กับ B โอนเหรียญมาที่บัญชีกลาง แล้วระบบของตัวกลางตรวจสอบเรียบร้อยว่าสองฝั่งโอนมาแล้วนะ ค่อยโอนต่อไปยัง A กับ B จะทำให้ต้องใช้เวลาตรวจสอบและทำธุรกรรมในการโอนไปโอนมาบน Blockchain เป็นเวลานาน และต้องทำหลายขั้นตอน แถมผ่านบัญชีกลางอีก ซึ่งตามหลักการอาจจะโดนตัวกลางโกงได้ หรือเก็บค่าธรรมเนียมแบบโหดๆไร้จรรยาบรรณ

สิ่งที่ DEX ทำคือสร้างสิ่งที่บ้านเราเรียกว่า เงินลงขัน แต่ฝรั่งเรียกว่า Liquidity Pool หรือการเสริมสภาพคล่อง กล่าวคือให้คนที่ถือเหรียญที่สามารถจับคู่แลกกันได้ เอาเหรียญทั้งสองเหรียญในมูลค่าเท่ากันมาลงเป็นกองกลางไว้ แทนที่จะต้องรอให้ A โอนไป B B โอนกลับมาหา A ก็ให้ทั้งสองฝ่ายโอนเข้ากองกลางก่อน แล้วเอาเหรียญกองกลางส่งไปให้ A กับ B โดยตรง ช่วยย่นเวลาในการโอนไปโอนมาให้เหลือขั้นตอนที่น้อยลง

คนที่เอาเงินมาลงขันดังกล่าวเก็บค่าต๋งจากการเป็นคนให้สภาพคล่องในการแลกเปลี่ยนสินทรัพย์ โดยที่สินทรัพย์ของตัวเองก็ไม่ได้หายไปไหน ส่วนเจ้าของตลาดหรือ Uni ได้กำไรจากการที่ตัวเองเอาเหรียญมาลงขันเสียเอง รวมถึงกำไรจากมูลค่าสินทรัพย์ที่เปลี่ยนแปลงจากการคงอัตราส่วนระหว่างคู่เหรียญ ซึ่งจะเกิดจากที่คนลงขันขาดทุนจากการเกิด Impermanent Loss

Liquidity Pool เป็นเรื่องที่ค่อนข้างซับซ้อน แต่ถือเป็นผลิตภัณฑ์ทางการเงินแบบใหม่ที่มอบกำไรให้กับนักลงทุนระยะยาวที่ให้ผลตอบแทนดีมากๆ แต่ผมขออนุญาติไม่ลงรายละเอียดลึกเพราะมันไม่เกี่ยวกับราคาของเหรียญ UNI ซักเท่าไหร่

เหรียญ UNI คืออะไร

เหรียญ UNI คือเหรียญที่เอาไว้ให้ผู้ถือครองสามารถทำการโหวตนโยบาย และทิศทางของแพลทฟอร์ม Uniswap ได้ เช่น Vote ให้มีการแจก Airdrop, โหวตให้เพิ่มหรือยกเลิกการซื้อขายระหว่างคู่เหรียญ, เพิ่มหรือลดอัตราค่าธรรมเนียมในการเก็บค่าต๋ง ซึ่งจะทำให้ผู้ถือเหรียญมีส่วนในการร่วมพัฒนาแพลทฟอร์มไปด้วย รวมถึงสามารถนำ UNI เข้าไปช่วยเสริมสภาพคล่องด้วยการทำ Staking บนแพลทฟอร์มได้อีกด้วย

ว่ากันไปจริง UNI เหมือนการซื้อหุ้นที่ไม่ได้เป็นหุ้นปันผลจากผลประกอบการหรือมีสิทธิมีเสียงในบริษัท แต่เป็นหุ้นที่มีสิทธิมีเสียงในและได้ปันผลจากแพลทฟอร์มนั่นเอง

จุดแข็งของ UNI

  • ความเป็นผู้นำนวัตกรรม DEX ได้รับการสนับสนุนจาก Ethereum เป็นอย่างดี
  • 60% ของเหรียญ UNI เป็นของรายย่อย ถือว่าเป็นแพลทฟอร์มมหาชนจริงๆ
  • ฟีเจอร์ใหม่ใน Uniswap V3 คือ Concentrated Liquidity ผู้ที่นำเงินมาลงขันในการสร้างสภาพคล่อง สามารถกำหนดได้ว่าจะร่วมอยู่ในกองกลางในช่วงราคาเท่าใด เป็นการช่วยให้ไม่เสียเปรียบจาก Impermanent Loss
  • ฟีเจอร์ใหม่ใน Uniswap V3 ที่น่าสนใจอีกอันคือ การเก็บค่าธรรมเนียมตามความเสี่ยงของคู่เหรียญ หากเป็น Stable Coin คู่กัน ค่าธรรมเนียมจะต่ำลง แน่นอนรายได้ของคนที่เอามาลงขันก็น้อยลงด้วย แต่แลกมากับมูลค่าการเทรดจะสูงขึ้นเพราะค่าธรรมเนียมต่ำลง

จุดอ่อนของ UNI

  • ความเป็นมหาชน ทำให้การกำกับดูแลยังน่าเป็นห่วง เพราะมวลชนสามารถนำเอาเหรียญแชร์ลูกโซ่ หรือเหรียญปั่นเข้ามาซื้อขายบนแพลทฟอร์มได้จากการออกเสียงรับรอง
  • ความเป็นมหาชนอีกเช่นกัน อาจทำให้การลงคะแนนบางเรื่อง เกิดจากประชานิยม มากกว่าความถูกต้อง อาจทำให้แพลทฟอร์มไปในทิศทางที่ผิดได้
  • ถูกลอกเลียนแบบและนำเอาจุดอ่อนโดยเฉพาะเรื่องผลตอบแทน เช่น ผลตอบแทนที่ได้รับจากการวางเงินลงขันที่ไม่ยุติธรรม และสร้างแพลทฟอร์มใหม่ๆขึ้นมา ยกตัวอย่างเช่น MDEX และ Sushiswap เป็นต้น

โดยส่วนตัวหลังจากนั่งดูสูตรการคำนวณรายได้จากค่าต๋งด้วยการลง Liquidity Pool บน Uniswap ผมเกิดคำถามในใจถึงความคุ้มค่าเป็นอย่างมาก โดยเฉพาะคู่เหรียญที่ราคานั้นผันผวนสูง โดยแพลทฟอร์มอื่นๆที่เกิดขึ้นมาทีหลังอย่าง MDEX และ Sushiswap มีวิธีการประกันการขาดทุนจากมูลค่าสินทรัพย์ที่เปลี่ยนแปลงที่คิดแล้ว

รวมไปถึงเจ้าม้ายูนิคอร์นตัวนี้ค่อนข้างเขี้ยวกับคนลงขันเป็นอย่างมาก เพราะทุกคู่เหรียญนั้น ตัวเองลงเงินไปเองแล้วเป็น % ที่สูงมากพอดู คนลงขันเองแทบจะไม่ได้อะไรจากส่วนแบ่งก้อนเค๊ก ถึงแม้จะเป็นมือวางอันดับหนึ่งของ DEX มาตลอดและเพิ่งเสียเข็มขัดไป อาจจะเป็น DEX ที่มีชื่อเสียงที่สุด แต่บอกตรงๆว่า ผมยังไม่รู้สึกสนใจที่จะลงทุนในเหรียญที่คล้ายๆหุ้นบนแพลทฟอร์ม Uniswap ตัวนี้เท่าใดนัก อย่างไรก็ดีสามารถเก็งกำไรระยะสั้นกับเหรียญตัวนี้ได้ครับ

Written By

Yodfah

Head of Information Technology at Thai Optical Group plc., Digital Transformation Consultant, Crypto Bagman creator และ ผู้แปลเนื้อหาเกมและแอดมิน Pokémon Go Thailand League